De vier zorgwetten in Nederland vormen sinds 2015 het Nederlandse zorgstelsel. De vier zorgwetten zijn:
- Jeugdwet,
- Zorgverzekeringswet (Zvw),
- Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo),
- Wet langdurige zorg (Wlz).
Het stelsel zorgt ervoor dat iedereen de zorg en ondersteuning kan krijgen die nodig is. Voor veel mensen is het echter niet altijd duidelijk waar en bij wie zij terecht kunnen als zij zorg en ondersteuning willen regelen. Onderstaand worden de vier zorgwetten uitgelicht:
Wlz-zorg gaat voor op Wmo en Zvw. Had u voordat u een Wlz-indicatie kreeg Wmo-zorg of zorg thuis vanuit de Zvw? Dan worden uw verpleging en persoonlijke verzorging nu niet meer bij uw zorgverzekeraar gedeclareerd, maar bij het zorgkantoor. Ook de begeleiding (in groepsverband) en de huishoudelijke hulp worden vanuit de Wlz betaald en dus bij het zorgkantoor gedeclareerd, in plaats van bij de gemeente (Wmo).
Wanneer u twijfelt of u zorg dubbel ontvangt na het ingaan van uw Wlz-indicatie, dan kan er sprake zijn van samenloop Zvw-Wlz. Neem dan contact op met het zorgkantoor. Heeft u naast de zorg uit de Wet Langdurige Zorg (Wlz) nog zorg uit andere domeinen nodig zoals bijvoorbeeld de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)? De regelhulp van de Rijksoverheid helpt u op weg met het regelen van zorg uit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Zorgverzekeringswet (Zvw). Ga naar de regelhulp (opent in een nieuw tabblad) Opens in a new tab.
De Jeugdwet
De jeugdwet is voor mensen onder de 18 jaar. De plaatselijke gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet en kent de aanvraag van sociale diensten toe. Jongeren die gebruik mogen maken van deze diensten hoeven geen eigen bijdrage te betalen aan het Centraal administratie kantoor (CAK). De verschillende diensten die onder andere onder deze wet vallen zijn:
- hulp bij opvoedingsproblemen;
- basis- en specialistische GGZ;
- zorg bij een lichte lichamelijke beperking;
- zorg bij een (lichte) verstandelijke beperking;
- vervoer bij begeleiding;
- kinderbescherming;
- jeugdreclassering;
- gesloten jeugdzorg.
De Zorgverzekeringswet (Zvw)
De Zorgverzekeringswet is er voor iedereen. In Nederland dient iedereen zicht te verzekeren bij een zorgverzekeraar. Iedereen boven de 18 jaar dient een eigen risico te betalen. Deze zorgverzekeraar is verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet. De verschillende soorten zorg die onder andere onder deze wet vallen zijn:
- indicatie door medisch specialist/verpleegkundige;
- acute medische zorg zoals huisartsenzorg en ziekenhuiszorg;
- thuiszorg middels (wijk-)verpleging en verzorging.
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is er voor elke burger in Nederland. De plaatselijke gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet en kent de aanvraag van de sociale diensten toe. Iedereen die gebruik mogen maken van deze diensten moeten een eigen bijdrage betalen aan het Centraal administratie kantoor (CAK). De verschillende diensten die onder andere onder deze wet vallen zijn:
- ondersteuning van burgers bij het participeren in de samenleving;
- beschermd wonen en opvang;
- Wmo-hulpmiddelen;
- tijdelijke ontlasten en ondersteuning van mantelzorgers;
- een plaats in een beschermde woonomgeving voor mensen met een psychische stoornis;
- opvang in geval van huiselijk geweld en mensen die dakloos zijn;
- gratis gebruik van onafhankelijke cliëntondersteuner vanuit de Wmo.
De Wet langdurige zorg
Mensen die voor de Wlz in aanmerking komen, hebben voor onbepaalde tijd 24-uur zorg of toezicht in de nabije omgeving nodig. Dit zijn bijvoorbeeld ouderen met dementie, ernstig chronisch zieken of jongeren en volwassenen met een ernstige zintuiglijke of lichamelijke beperking bijvoorbeeld door hersenletsel of door een ernstige verstandelijke beperking. Via het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) dient een Wlz-indicatie te worden aangevraagd. Het CIZ onderzoekt of u of uw naasten daarvoor in aanmerking komt. Iedereen die in aanmerking komt voor de Wlz moeten een eigen bijdrage betalen aan het Centraal administratie kantoor (CAK). De verschillende zorg die onder andere onder deze wet vallen zijn:
- verblijf in een instelling;
- persoonlijke verpleging en verzorging in de thuissituatie;
- begeleiding;
- Wlz-hulpmiddelen;
- geneeskundige zorg en behandeling in verband met de indicatie;
- vervoer naar de plek waar begeleiding, behandeling, verblijf en/of verzorging plaatsvindt;
- gratis gebruik van onafhankelijke cliëntondersteuner vanuit de Wlz.
Zodra het CIZ de Wlz-indicatie aan u toekent, dan kunt u geen zorg meer ontvangen vanuit de andere zorgwetten, als deze zorg onder uw Wlz-indicatie valt. De Wlz is altijd voorliggend op de Zvw en Wmo. U behoudt wel uw eigen zorgverzekeraar. Het Zorgkantoor Zorg en Zekerheid regelt de langdurige zorg voor iedereen in de zorgkantoorregio Zuid-Holland Noord en Amstelland en de Meerlanden, dus ook voor alle mensen die hun zorgverzekering bij een andere zorgverzekeraar hebben afgesloten. De Wlz-indicatie vervangt:
- de Wmo-indicatie als het gaat om huishoudelijke hulp en begeleiding/dagbesteding;
- de Zvw-indicatie als het gaat om zorg thuis.